Xôi là một món không thể thiếu trên mâm cúng ngày Tết. Đĩa xôi được đồ đầy ụ trên mâm cúng cùng hương thơm tỏa ra mang ý nghĩa một năm mới đủ đầy và an lành.
Để đồ xôi ngon, để được lâu cũng cần có mẹo:
Gạo nếp ngon
Gạo nếp chính là linh hồn của món xôi. Chọn được loại gạo ngon sẽ giúp bạn có nồi xôi thơm dẻo. Nếp cái hoa vàng là loại gạo thường được dùng để thổi xôi vì ít bị hao, hạt đều, bóng đẹp lại dẻo thơm. Ngoài ra, còn một số loại nếp khác có thể dùng để đồ xôi cũng rất ngon như nếp Tú Lệ, nếp nương Điện Biên, nếp nhung, nếp ngỗng. Những loại này đều có độ dẻo mềm và mùi thơm tự nhiên. Khi chọn nếp, bạn nên lựa loại có hạt tròn đều, căng mẩy, màu trắng đục, có mùi thơm tự nhiên, không bị gắt.
Ngâm gạo
Đồ xôi là làm chín gạo bằng hơi nước nên trước khi nấu bạn nên ngâm gạo từ 6-8 tiếng để hạt gạo ngậm nước. Như vậy, khi nấu hạt gạo sẽ chín đều và mềm hơn.
Để xôi được đậm đà và không bị chua khi ngâm gạo lâu, bạn hãy cho thêm một chút muối vào nước. Sau khi ngâm, đổ gạo ra rổ cho ráo nước rồi mới đem đi đồ.
Đồ xôi
Bạn không nên cho quá nhiều hay quá ít nước vào nồi đồ xôi. Lượng nước quá ít sẽ khiến xôi bị khô. Trong khi đó, nhiều nước quá lại khiến xôi bị nát, kém ngon.
Lượng nước dùng để đồ xôi thường chỉ cần chiến 1/3 dung tích nồi là được. Nếu đồ nhiều xôi và nước bị cạn thì bạn có thể thêm nước nóng vào nồi để đồ tiếp cho đến khi xôi chín.
Cách đồ xôi
Trong quá trình đồ xôi, bạn cần giữ cho nhiệt độ ổn định. Đặt nồi nước nên bếp và đun tới khi nước sôi. Sau đó mới cho chõ xôi lên trên. Phần gạo bên trong chõ cần được dàn đều. Để xôi chín đều, bạn cần phải tạo vài lỗ thông khí cho hơi nước tỏa lên trên. Hãy lấy đũa chọc qua gạo để tạo ra 4-5 lỗ cho hơi nước có thể đi xuyên qua. Đồ xôi ở lửa trung bình khoảng 30-45 phút.
Trong quá trình đồ xôi, thỉnh thoảng nên mở nắp ra để phần nước đọng trên nắp nồi không nhỏ xuống làm nát xôi. Bạn cũng có thể dùng khăn xô sạch phủ trên bề mặt xôi để hút phần nước đọng. Cứ 10 phút thì đảo tơi xôi một lần để xôi chín đều và ráo nước, không bị tình trạng trên sống dưới nhão.
Đồ xôi 2 lửa
Một trong những bí quyết để xôi dẻo ngon ngay cả khi để nguội chính là đồ xôi 2 lửa.
Lần 1, bạn sẽ đổ xôi trong khoảng 30 phút cho hạt gạo chín tới. Sau đó, đổ xôi ra mâm hoặc mẹt, dàn đều và hong quạt cho xôi nguội bớt.
Trước khi đem xôi đi đồ lần 2, hãy vẩy một chút nước lạnh lên xôi. Nếu muốn xôi căng bóng, hãy trộn thêm một chút mỡ gà vào xôi. Đổ xôi vào chõ và đặt lên bếp đồ thêm 10-15 phút. Làm theo cách này, hạt xôi sẽ căng mẩy, bóng đẹp, để lâu vẫn dẻo thơm.
Lưu ý:
Nếu chẳng may xôi bị sống, bạn hãy vẩy thêm nước lên xôi và dùng muôi đảo đều. Sau đó, đậy kín nắp nồi, lấy khăn phủ ra bên ngoài nắp. Cứ để nguyên như vậy, không cần bật bếp đồ lại. Với lượng hơi nước có sẵn trong nồi, xôi sẽ tự chín.
Để tạo màu cho xôi, bạn có thể sử dụng các loại nguyên liệu như lá cẩm, lá nếp, hạt dành dành, hoa đậu biếc, bột nghệ... Thông thường, các loại lá sẽ được xay lấy nước rồi dùng nước này để ngâm với gạo trước khi đồ. Nếu nấu xôi gấc thì phần thịt gấc sẽ được trộn với gạo sau khi gạo đã được ngâm nước.
Với các loại xôi ngọt, bạn có thể trộn thêm nước cốt dừa để tạo vị béo ngậy cho xôi.
